مسئولیت مدنی زیست محیطی، با مطالعه ی تطبیقی مقررات متحدالشکل بین المللی

محیط زیست بستر حیات و جایگاه شکل گیری اجتماع بشری است؛ در نتیجه حفاظت از آن وظیفه ی همه ی نسل های بشر است. انسان امروزی به دلیل استفاده ی بی رویه از منابع، مسئولیت بیشتری در این زمینه دارد. حقوق نیز به عنوان نظام رسمی شکل دهنده ی روابط انسانی بایستی وظیفه ی خود در حفاظت از محیط زیست را به خوبی ایفا نماید. برای این منظور در شعبه های مختلف حقوق اعم از حقوق عمومی و حقوق خصوصی راهکارهایی طراحی شده است. حقوق عمومی از طریق مسئولیت های بین المللی دولت ها و مسئولیت های سازمانی و حقوق خصوصی از طریق مسئولیت مدنی وظیفه ی خود را در این مورد انجام می دهند. مسئولیت مدنی ابزار حقوق خصوصی برای حمایت از اموال و حقوق مالی اشخاص و جبران ضررهای وارد شده است. مسئولیت مدنی به طور سنتی اصول و ارکانی دارد که هرگاه خسارتی وارد شد باید بر اساس آن ها خسارت را جبران کرد. ارکان اساسی مسئولیت مدنی عبارت اند از ضرر، فعل زیان بار و رابطه ی سببیت بین دو رکن قبلی. با این وجود به دلیل طبع خاص خسارات زیست محیطی، مسئولیت مدنی سنتی و ارکان آن ممکن است برای برآورده کردن اهداف مسئولیت مدنی در این زمینه نارسا باشند. بدین منظور مسئولیت مدنی با به کار گرفتن راهکارهای خاصی که البته مختص خسارات زیست محیطی نیستند، می تواند این نقش را بهبود بخشد. این راهکارها عمدتا عبارت اند از استفاده ی گسترده تر از مسئولیت های بدون تقصیر یا محض و تسامح در اثبات رابطه ی سببیت. این موارد باعث می شوند مسئولیت مدنی بتواند نقش تعیین کننده ای در جبران خسارات زیست محیطی و در عین حال جلوگیری از وقوع این گونه خسارات داشته باشد.